بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران

بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران شامل سه واحد فولادسازی فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان است که در تولید فولاد کشور و هم اشتغالزایی سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند.

شرکت فولاد مبارکه اصفهان، بزرگترین واحد صنعتی خصوصی در ایران و بزرگترین مجتمع تولید فولاد در کشور است که در سال ۱۳۷۱ راه اندازی شده که سهم ۴۵ درصدی در تولید فولاد در کشور را برعهده دارد. فولاد خوزستان دومین تولیدکننده فولاد، یکی از تولیدکنندگان مهم شمش، بیلت و اسلب در ایران که فعالیت خود را از سال 1366 آغاز کرده است. این شرکت بزرگترین عرضه کننده شمش فولاد و دومین قطب تولید فولاد خام در کشور است که سهم ۱۳.۵ درصدی در تولید فولاد را به خود اختصاص داده است. ذوب‌آهن نخستین کارخانه تولید فولاد ایران و از نظر بزرگی سومین در بین شرکت‌های برزگ فولاد کشور است. این فولادسازی نخستین کارخانه تولیدکننده مقاطع فولادی در ایران است که فولاد ساختمانی و ریلی تولید می‌کند که سهمی ۱۱ درصدی در تولید فولاد کشور دارد. 

بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران را بیشتر بشناسیم

بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران شامل سه واحد فولادسازی است که در تولید فولاد کشور سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند. تولید فولاد خام در ایران در سال 2020 به حدود 29 میلیون تن رسیده که نسبت به سال میلادی قبل آن با 13.4 درصد افزایش همراه شده است. در حال حاضر ظرفیتی ۳۳ میلیون تنی برای تولید فولاد در کشور ایجاد شده که در چشم انداز افق ۱۴۰۴ قرار است که به تولید ۵۵ میلیون تن برسد.

 ایران یکی از کشورهای تأثیرگذار در افزایش میزان تولید خام در منطقه خاورمیانه به شمار می رود که طی سال‌های اخیر روند رو به رشدی را در تولید فولاد داشته است؛ به ‌نحوی‌ که در پایان سال 2020 بیشترین میزان رشد تولید فولاد در دنیا را به خود اختصاص داده و در بین برترین تولیدکنندگان فولاد دنیا، در جایگاه دهم قرار گرفته است. 

بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران به ترتیب شامل فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان می شود که در ادامه به معرفی هر یک از آنها به طور جداگانه خواهیم پرداخت. بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران بیش از نیمی از فولاد کشور را تولید می کنند. 

فولاد مبارکه اصفهان، بزرگترین کارخانه فولاد ایران

شرکت فولاد مبارکه اصفهان جزو یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران است. این واحد بزرگترین واحد صنعتی خصوصی در ایران و بزرگترین مجتمع تولید فولاد در کشور است که در سال 1371 در شرق شهر مبارکه و در جنوب شهر زرین‌شهر در استان اصفهان کار خود را آغاز کرد. گروه شرکت‌های فولاد مبارکه هم اکنون محرک بسیاری از صنایع بالادستی و پایین‌دستی در صنعت فولاد است. این شرکت فولادسازی هم اینک مواد اولیه بیش از ۳ هزار کارخانه و کارگاه تولیدی کشور در صنایع لوله و پروفیل، خودرو، موتورهای الکتریکی، نفت و گاز و پتروشیمی، لوازم خانگی، ساختمانی، غذایی، کشتی‌سازی و سازه های دریایی و ... را تامین می کند و سهمی ۴۵ دصدی در تولید فولاد کشور را دارد. همچنین این شرکت همواره بخشی از محصولات خود را به کشورهای دیگر جهان صادر می کند. 

جایگاه فولاد مبارکه در داخل و خارج از ایران

ظرفیت تولید فولاد خام سالانه فولاد مبارکه اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران به ۷.۳ میلیون تن رسیده است. امروز ارزش بازار فولاد مبارکه اصفهان به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. این شرکت قادر شده با تولید بیش از ۱۱ میلیون تن در سال بزرگترین تولیدکننده آهن اسفنجی در جهان به شمار رود. همچنین سهم ۲۰ درصدی در تولید ورق‌های فولادی تخت منطقه منا (شمال آفریقا و خاورمیانه) را به خود اختصاص داده است.

شرکت فولاد مبارکه به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران سهم یک ‌درصدی فولاد در تولید ناخالص داخلی و سهم ۵ ‌درصدی در تولید ناخالص داخلی بخش صنعت را دارد. 

گروه فولاد مبارکه شامل فولاد هرمزگان و فولاد سبا در مجموع حدود ۱۰.۲ میلیون تن فولاد خام تولید کرده و حدود هزار کارخانه در کشور به این شرکت کالا ارائه و حدود ۳ هزار کارخانه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم از محصولات تولیدی این مجتمع استفاده می‌کنند. 

از نظر اشتغالزایی نیز فولاد مبارکه قادر شده برای حدود ۳۵۰ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال ایجاد کند.

تولیدات فولاد مبارکه

در مجموعه فولاد مبارکه به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران، محصلات مختلفی تولید می شود که مهمترین آنها شامل موارد زیر می شود:

- ورق قلع اندود

فولاد یا آهن قلع اندودشده فولادی است که روی آن لایه نازکی از قلع قرار می گیرد. معمولا مقاطع فولادی قلع اندودشده برای پیشگیری از زنگ‌زدگی استفاده می‌شوند. کارخانه فولاد مبارکه از جمله تولیدکنندگان ورق قلع اندود در ایران هستند. همچنین ورق‌های قلع اندود از کشورهایی همچون روسیه، قزاقستان، چین و کره جنوبی به داخل کشور وارد می‌شوند.

-     ورق سیاه 

ورق سیاه یکی از مهمترین محصولات تولیدشده در مجتمع فولاد مبارکه است، این ورق‌های فولادی کاملا صاف و صیقلی بوده که به دو صورت رول و شیت به بازار عرضه می‌شوند. 

-     ورق روغنی 

یکی دیگر از محصولات مهم مجتمع فولاد مبارکه اصفهان، ورق های روغنی است که به شیوه نورد سرد تولید می‌شود. این ورق از سه نوع فولاد ST12، ST13 و ST14 تولید می‌شود که در میزان سختی با یکدیگر متفاوت‌ هستند. 

شرکت‌های وابسته به فولاد مبارکه اصفهان

از جمله شرکت‌های وابسته مجتمع فولاد مبارکه اصفهان می‌توان به شرکت فولاد هرمزگان جنوب، شرکت فولاد سفیددشت چهارمحال و بختیاری، شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری، شرکت فولاد امیرکبیر کاشان، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان و ... اشاره کرد.

شرکت فولاد خوزستان، دومین قطب فولاد کشور

فولاد خوزستان نیز جزو یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران به شمار می رود. فولاد خوزستان دومین تولیدکننده فولاد، یکی از تولیدکنندگان مهم شمش، بیلت و اسلب در ایران که فعالیت خود را از سال 1366 آغاز کرده است. این شرکت بزرگترین عرضه کننده شمش فولاد و دومین قطب تولید فولاد خام در کشور و یکی از بنگاه های پیشرو اقتصادی در عرصه های ملی و منطقه ای صنعت فولاد حضوری است. 

فولاد خوزستان به عنوان بزرگترین عرضه‌کننده شمش فولاد در ایران، به روش احیای مستقیم و با استفاده از کوره قوس الکتریکی فولاد خام تولید می کند که سهم ۱۳.۵ درصدی در تولید فولاد کشور را به خود اختصاص داده است. 

در حال حاضر ظرفیت تولید این کارخانه بالای  ۳میلیون و۸۰۰هزار تن است و پیش‌بینی می‌شود در پایان فاز چهارم توسعه، ظرفیت تولید این شرکت به ۵.۲ میلیون تن در سال برسد. تا پیش از تحریم‌ها فولاد خوزستان به میزان ۵۷ درصد از تولید خود را به دیگر کشورها صادر می‌کرد که پس از اعمال تحریم‌ها این میزان صادرات کاهش یافته است.

فولاد خوزستان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران، شامل سه واحد اصلی کارخانه های گندله سازی، کارخانه های احیای مستقیم و فولادسازی برای عرضه محصولات میانی و نهایی است. در واحد گندله سازی، گندله سنگ آهن از پودر تولید شده، در واحد احیای مستقیم نیز گندله ها به آهن اسفنجی تبدیل و در بخش فولادسازی نیز از آهن اسفنجی شمش ۱ و تختال ۲ تولید می شود.

از نظر اشتغالزایی نیز این واحد فولادسازی برای ۱۱ هزار نفر به صورت مستقیم و برای ۱۰۰ هزار تن به صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده است. 

ذوب آهن اصفهان، نخستین تولیدکننده ریل در خاورمیانه

ذوب‌آهن نیز جزو یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران است. این واحد نخستین کارخانه تولید فولاد ایران و از نظر بزرگی سومین در بین شرکت‌های برزگ فولاد ایران به شمار می رود. این فولادسازی نخستین کارخانه تولیدکننده مقاطع فولادی در ایران است که فولاد ساختمانی و ریلی تولید می کند. این کارخانه بزرگترین توليدكننده محصولات طويل در خاورميانه به شمار می رود که انواع مقاطع فولادی ساختمانی و صنعتی را تولید می‌کند. 

نخستین بار کارخانه ذوب‌آهن اصفهان در سال 1350 با تولید محصولات چدنی به بهره‌برداری رسید. ظرفیت اولیه تولید این شرکت ۷۰۰ هزار تن فولاد بود که امروز این ظرفیت به حدود سه میلیون و 600 هزار تن در سال رسیده است. این واحد فولادسازی هم‌اکنون تولیدکننده انواع مقاطع فولاد ساختمانی و صنعتی و همچنین تولیدکننده ریل ملی در کشور است. 

مقاطع فولادی تولیدشده در ذوب‌آهن شامل تیرآهن، میلگرد (آجدار و ساده)، نبشی و ناودانی و ریل است. در حال حاضر ۱۱ درصد فولاد کشور در ذوب آهن تولید می شود.

هم اینک در ذوب آهن به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد ایران 16 هزار نفر مشغول به کار هستند و طی دهه‌های مختلف محصولات این شرکت به بیش از ۲۳ کشور اروپایی، آسیایی و آفریقایی صادر شده است. در بازار داخل نیز محصولات ذوب آهن در پروژه‌های بزرگی همچون برج میلاد تهران، نیروگاه هسته‌ای بوشهر، سدهای بزرگ و مترو مورد استفاده قرار گرفته ‌است.