آجر نسوز آلومینی و کاربرد آن
آجر نسوز آلومینی یکی از محصولات پرکاربرد مواد دیرگداز محسوب می شود که میزان آلومینای به کار گرفته شده در آن بسیار بالا است. این آجر در مواد کانی غیرفلزی ساخته شده که عناصر تشکیل دهنده آن SiO2 و Al2O3 است. برخی از آجرهای نسوز آلومیبی از کائلن، بوکسیت کلسینه و خاک رس باخلوص بالا ساخته می شوند. دمای پخت این آجرها بین ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد است. کاربرد این آجرها بیشتر برای کوره هایی با حرارت بالا همچون کوره های فولاد، سیمان و شیشه است. این آجرها معمولا در گروه‌های ۵۰ تا ۹۰ درصد آلومینا دسته‌بندی می‌شوند که در ابعاد و اشکال مختلف برحسب نیاز مصرف کننده ساخته می شوند.
آجر نسوز آلومینی چیست؟
آجر نسوز آلومینی یکی از محصولات پرکاربرد مواد دیرگداز به‌شمار می‌رود که میزان آلومینای به کار گرفته شده در آن بسیار بالا است. این آجر در مواد کانی غیرفلزی ساخته شده که عناصر تشکیل دهنده آن SiO2 و Al2O3 است، به طوری که میزان AL2O3 آن از آجر شاموتی بیشتر است.
برخی از آجرهای نسوز آلومینی از کائلن، بوکسیت کلسینه و خاک رس باخلوص بالا ساخته می شوند تا ناخالصی بسیار کمی داشته باشند. دمای پخت این آجرها بین ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد است.
کاربرد آجر نسوز آلومینی
با توجه به تنوع بالای آجر نسوز آلومینی، این نوع آجر نسوز کاربردهای فراوانی دارد. این آجر به دلیل خلوص بالا، تخلخل کم و مقاومت فوق‌العاده در مقابل هجوم قلیا و خزش هنگام اعمال بار، در دودکش‌های پخت، قوس‌های الحاقی تانک شیشه، کوره‌های دمشی و کوره‌های کربن سیاه، برای پوشش جداره درونی کوره‌های ذوب فولاد، کوره‌های آهک، کوره‌های الکتریکی، کوره‌های دوار، کوره‌های فلزات، پاتیل و کوره‌های زباله‌سوزی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
به علت مقاومت این آجرها در برابر مواد قلیایی، از آنها برای پوشش جدار درونی کوره‌های سیمان و شیشه نیز به کار گرفته می شود.
انواع آجر نسوز آلومینی
تقاضای بالای آجر نسوز آلومینی بیشتر به دلیل مقاومت در برابر دماهای بالا، پوسته شدن، ضربه، سایش یا فشار، مقاومت خوردگی مطلوب در مقابل اسید و سرباره‌های خنثی در دمای بالا است. این آجرها معمولا در گروه‌های ۵۰ تا ۹۰ درصد آلومینا دسته‌بندی می‌شوند. با توجه به درصد آلومینای مصرفی در این آجرها، می‌توان آنها را به انواع مختلف زیر دسته‌بندی کرد.
- آجر نسوز ۵۰ درصدی آلومینا
این گروه از آجرهای نسوز، دارای تخلخل کمی هستند و با پخت مجدد تا دمای ۱۶۰۰ درجه منبسط می شوند. این ویژگی آجر برای پاتیل مطلوب بوده، زیرا درز اتصال بین آجرها را حداقل رسانیده و جداره تقریبا یکپارچه ای را در دمای کاری به وجود می‌آورد. از سویی در صنایعی که با دمای بالا سر و کار دارند، از این آجرها برای آجر پشت لایه استفاده می کنند.
- آجر نسوز با ۶۰ درصد آلومینا
این نوع آجرهای نسوز در صنعت فولاد و کوره های دوار استفاده دارند. به دلیل مواد به کار گرفته شده در این آجرها، خلوص بالایی پیدا می کنند و به علت پخت این نوع آجرها در دمای بالا، مقاومت دمایی و خزش بالایی دارند و استحکام مناسبی پیدا می کنند.
- آجر نسوز با ۷۰ درصد آلومینا
این نوع آجر نسوز از خلوص بالاتری برخودار بوده و یکی از پرمصرف‌ترین آجرهای نسوز آلومینی به شمار می‌روند. این آجر در صنایع فولاد و سیمان و همچنین کوره های دوار آهکی مورد استفاده قرار می گیرند.
- آجر نسوز ۸۰ درصد آلومینا
این نوع آجر نسوز از بوکسیت و مقادیری آلومینا و خاک رس ساخته می شود. از ویژگی های این آجر آلومینایی، می‌توان به تخلخل متوسط، مقاومت خزشی بالا و همچنین استحکام زیاد در مقابل دمای بالا اشاره کرد. کاربرد این آجر آلومینایی، در سقف کوره‌های قوس الکتریکی و مناطق خروجی کوره‌های سیمان است.
- آجر نسوز ۸۵ درصد آلومینا
این نوع از آجرها، حاوی ۸۵ درصد آلومینا هستند که از مقاومت مکانیکی، سایشی و حرارتی بالایی برخوردار بوده و دمای پخت برای آنها بین ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد است.
از این نوع آجر نسوز به منظور لایه ایمنی کوره قوس الکتریکی، سقف کوره قوس الکتریکی، منطقه ایمنی کوره سیمان، منطقه خروجی کوره‌های سیمان و کاربردهای عمومی در نقاط با مقاومت سایشی بالا استفاده می‌شود.
ابعاد و اشکال آجر نسوز آلومینی
آجر نسوز آلومینی معمولا به شکل آجرهای ذوزنقه ای شکل، گوه ای یا قوس دار ساخته می شوند. از سویی این آجرها با توجه به نیاز مصرف کننده در ابعاد مختلفی ساخته می شوند، البته با شکل های پیچیده برای مصارف خاص نیز تولید می شوند.
