منفی و مثبت های سال دانش بنیان ها
معاون پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به القای نگرانی از بیکار شدن ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر از نیروی انسانی در شرکت‌های خودروسازی در صورت ایجاد تغییر و نوآوری در این صنعت، گفت: این در حالی است که کشور آلمان به عنوان رتبه اول تولید فولاد جهان، از این صنعت خارج شد و افراد شاغل در این صنعت را به صنعت جایگزین یعنی تولید کیت هدایت کرد که ارزش افزوده بالاتری را برای این کشور به همراه داشته است.
علی‌اصغر سعدآبادی در گفت‌وگویی، معتقد است در سال گذشته که به نام سال دانش‌بنیان‌ها مزین شده بود، همه متوجه شدند که راه کسب ثروت و خلق ثروت از مسیر دانش می‌گذرد که بسیار اتفاق مثبتی بود؛ چراکه بسیاری از سازمان‌ها در این مسیر همراه شدند و در این مسیر اتفاقات مثبت و منفی بسیاری در سال دانش‌بنیان‌ها رقم خورد.
وی اولین اتفاق منفی حوزه دانش‌بنیان‌ها را تصور عمومی نسبت به این حوزه دانست و در این باره توضیح داد: بسیاری تصور می‌کردند "دانش‌بنیان" به معنای آن است که با یافتن دانشی، باید آنقدر برای آن هزینه کرد تا آن دانش، تجاری‌سازی شده و به یک کسب و کار تبدیل شود که این تفکر غلط است؛چراکه اکثر افرادی که دانش و ایده‌های بسیار نوآورانه و زیبایی داشتند راه تبدیل شدن این ایده و دانش به کسب و کار را نمی‌دانستند، نمونه آن برگزاری رویدادی در دانشگاه شریف است که در آن ایده‌های بسیار خوب و نوآورانه‌ای در راستای حل مسائل مهم کشور ارائه شد، اما هزینه‌ای که برای حمایت از آنها شد، در راه مهاجرت آنها خرج شده است و یا با آن اقدام به خرید خودرو شد.
سعدآبادی با بیان اینکه این رویکرد به معنای آن است که پول حمایتی، در راستای تجاری‌سازی ایده‌ها صرف نشده است، ادامه داد: از این رو معاونت علمی ریاست‌جمهوری به این نتیجه رسید که تزریق منابع به این شیوه روشی صحیحی نیست و لازم است در این مسیر کارگزارانی در حوزه‌های تخصصی چون مالی و مالیاتی، تجاری‌سازی و غیره در کنار ایده‌پردازان و مخترعان قرار گیرند و به عملیاتی شدن ایده‌ها کمک کنند.
معاون پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به دولتی بودن اقتصاد کشور، خاطر نشان کرد: علاوه بر دولتی بودن اقتصاد، عمده منابع نیز در اختیار دولت است و در این میان دستگاه‌های دولتی که به این نتیجه رسیده‌اند که بسیاری از فناوران کشور قادر به حل مشکلات و معضلات کشور هستند، در این حوزه، اقدامات نمایشی داشته‌اند و این در حالی است که می‌توانیم عمده ایده‌پردازان و شرکت‌های دانش‌بنیان را به سمت مزیت‌های رقابتی کشور مانند نفت و پتروشیمی سوق دهیم، هر چند که دریچه ورود به وزارت نفت باز نیست و تنها افراد خیلی خاص و یا افرادی که کفش آهنین به پا دارند قادر به ورود به حوزه نفت و پتروشیمی هستند.
سعدآبادی با اشاره به چالش‌های کشور در حوزه‌هایی چون دکل‌های نفتی، یادآور شد: کشور برای رفع این چالش‌ها عمدتاً از خارجی‌ها برای حل آنها بهره می‌برد، در حالی که با اجرای پروژه‌های مشترک با خارج و بومی‌سازی فناوران ایرانی می‌توانند در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۵ ساله دانش فنی را کسب کنند.
وی، نمونه آن را در حوزه ساخت گوشی‌های همراه و یا خودرو دانست و افزود: در موضوع خودرو می‌توان با یک شرکتی همچون تویوتای ژاپن "جوینت ونچر" کرد تا محصولات خود را در ایران تولید کنند و ایران نیز به عنوان هاب منطقه‌ای، کشورهای اطراف از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس را پوشش دهد، ضمن آنکه این همکاری دانش، انگیزه و اشتغال فراوان را در کشور به همراه دارد.
نتایج مثبت همکاری‌های مشترک بین‌المللی
سعدآبادی با اشاره به نتایج مثبت همکاری‌های بین‌المللی، خاطر نشان کرد: بسیاری از شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگ جهان در حوزه‌های مختلف در سوئیس ایجاد شده‌اند و علت اینکه این کشور هیچ‌گاه ترسی از جنگ ندارد، این است که اگر یک بمب در این کشور منفجر شود، منافع یکی از این کمپانی‌های بزرگ به خطر خواهد افتاد و ما امیدواریم اکوسیستم دانش‌بنیانی کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی درگیر چنین همکاری‌هایی شوند.
معاون پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی با انتقاد از القای ترس در ایجاد تغییرات در حوزه نوآوری و ایجاد کسب و کارهای جدید، تاکید کرد: نمونه این رویکرد در خودروسازی است که هر زمانی از ایجاد نوآوری در این صنعت صحبت به میان آورده می‌شود، موضوع اشتغال ۱۵ تا ۲۰ هزار نیروی انسانی شرکت‌های ایران خودرو و سایپا به میان می‌آید و موضوع بیکار شدن این افراد مطرح می‌شود.
وی با اشاره به تجربیات جهانی، گفت: کشور آلمان در گذشته رتبه اول تولید فولاد جهان را داشت، ولی دانشمندان این کشور با نخست‌وزیر این کشور با برگزاری جلسه‌ای اعلام کردند مزیت تولید برتر فولاد جهان، پایداری کشور در آینده را به خطر می‌اندازد؛ چرا که پساب این صنعت جان افراد و کودکان را به خطر می‌اندازد و در نهایت این کشور به این نتیجه رسید که باید از این صنعت خارج شوند و بعد از چند سال برنامه‌ریزی به یکباره نخست‌وزیر اعلام کرد که کشور آلمان از صنعت فولاد خارج شده است.
وی تاکید کرد: اعلام خارج شدن از این صنعت در کشور آلمان در حالی بود که حداقل یک میلیون نفر به طور مستقیم در این صنعت فعال بودند، اما این افراد در صنعت جایگزین، یعنی تولید کیت‌های آزمایشگاهی، مشغول به کار شدند.
به گفته این متخصص حوزه نوآوری و فناوری، در گذشته فولاد یک ساختمان را به ارزش ۱۰ هزار دلار می‌رساند، در حالی که یک کیت کوچک را در بازارها به مبلغ ۵۰ هزار دلار به فروش می‌رسانند، این رقم به معنای آن است که آلمان تمام افرادی که در حوزه فولاد فعالیت می‌کردند را به حوزه کیت‌سازی وارد کرد و ارزش‌آفرینی بیشتری را برای کشورش به ارمغان آورد.
خطر ملی‌سازی
سعدآبادی با انتقاد از رویکرد "ملی کردن همه چیز"، تاکید کرد: این تفکر، رویکرد خطرناکی است و لازم است کشور براساس مزیت رقابتی خود تصمیم‌گیری کند و بر اساس آن برخی از محصولات را در قالب همکاری‌های مشترک بین‌المللی داشته باشیم و برخی دیگر را وارد کنیم، ولی ما هندوانه به عنوان یک محصول آب‌بر را صادر می‌کنیم، درحالی که لازم است این محصول کشاورزی را وارد و در مقابل در ساخت گوشی‌های همراه که دارای پیچیدگی‌های فنی است، با شرکت‌های بزرگ جهانی، به صورت مشترک تولید کنیم.
معاون پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی اضافه کرد: در حوزه سلامت این همکاری‌های بین‌المللی نسبت به سایر حوزه ایجاد شده است که البته در زمینه‌های محدود سلامت موفق به این همکاری‌ها شدیم و به نظر می‌رسد این همکاری‌ها منافع تعدادی از افراد را به خطر می‌اندازد.
منبع:دنیای معدن
